To dokument potwierdzający fakt, że dana firma może legalnie przewozić osoby lub towary. Dotyczy to tylko i wyłącznie działalności zarobkowej. Jest to nic innego, jak pozwolenie na wykonywanie transportu zgodnie z prawem. Istotą takiego dokumentu jest zapewnienie bezpieczeństwa na drogach zarówno innym kierowcom, jak i osobom, które korzystają z usług firm transportowych. Obowiązek posiadania licencji do wykonywania transportu drogowego, czyli pozwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika, wynika z ustawy o transporcie drogowym z dnia 15 sierpnia 2013 roku.

W tym miejscu warto zaznaczyć, żelicencja jest dokumentem, który posiadać powinien każdy przedsiębiorca, który prowadzi działalność gospodarczą zarabiającą na transporcie towarów lub osób. Innymi słowy – każdy przedsiębiorca, który świadczy usługi transportowe musi być w posiadaniu takiej licencji. Nie ma tutaj znaczenia rodzaj pojazdu, który jest wykorzystywany w transporcie – zarówno kierowca pojazdu od 2,5 t. do 3,5 t. jak i ciężarówki czy TIR-a powinien posiadać taki dokument. Licencja na krajowy transport drogowy nie jest wymagana jedynie w sytuacji, gdy firma przewozowa nie zarabia na swoich usługach. Co to oznacza w praktyce? Przykładem takiej działalności może być chociażby przewóz pracowników z innych miejscowości do oddalonych zakładów pracy.

Licencja na wykonywanie transportu drogowego jest niezbędnym dokumentem w przypadku przedsiębiorcy zarabiającym na przewozie osób lub towarów. Co jednak ważne, nie każdy przedsiębiorca może takie pozwolenie otrzymać. Aby zdobyć licencję na krajowy lub międzynarodowy transport drogowy, muszą zostać spełnione pewne ściśle określone warunki, które reguluje między innymi ustawa o transporcie drogowym.

O jakich warunkach mowa?
– przynajmniej jedna osoba zarządzająca przedsiębiorstwem musi posiadać certyfikat kompetencji zawodowych,
– przedsiębiorca nie może być osobą skazaną prawomocnym wyrokiem sądowym za przestępstwa skarbowe czy chociażby związane z wykonywanym zawodem,
– osoba ta nie ma zakazu wykonywania działalności w zakresie transportu drogowego,
– przedsiębiorca ubiegająca się o licencję musi mieć oświadczenie o dobrej reputacji,
– musi on posiadać zdolność finansową – zabezpieczenie na równowartość 9 tysięcy euro na pierwszy – pojazd przeznaczony do transportu i 5 tysięcy euro na każdy kolejny.

Licencję transportową mogą uzyskać przedsiębiorcy spełniający określone warunki, takie jak:
– Posiadanie certyfikatu kompetencji zawodowych,
– Spełnienie wymogów dotyczących niekaralności,
– Posiadanie odpowiedniej bazy eksploatacyjnej,
– Spełnienie wymogów finansowych, w tym gwarancji bankowej lub ubezpieczenia odpowiedzialności zawodowej.

Jak już wspomnieliśmy, uzyskanie licencji transportowej wymaga spełnienia wielu formalności, które to są później weryfikowane przez urzędników. W przypadku pomyłki lub niedopełnienia obowiązków, cały proces trzeba przechodzić od początku.

Możemy jednak przyjąć, że na licencję na wykonywanie transportu drogowego czeka się do 30 dni. W praktyce, urzędy zamykają takie sprawy w ciągu 14 dni. Po uzyskaniu dokumentu można już legalnie prowadzić działalność transportową na terenie kraju.

Wnioskując o wydanie licencji transportowej na przewóz osób lub towarów, przedsiębiorca musi przedstawić szereg niezbędnych zaświadczeń. Podczas składania wniosku konieczne będą takie dokumenty jak:
odpis z rejestru przedsiębiorców KRS/CEIDG,
zaświadczenie o nadaniu NIP oraz REGON,
zaświadczenie o niekaralności,
kopia Certyfikatu Kompetencji Zawodowych,
potwierdzenie wymaganej zdolności finansowej,
kopie dokumentów pojazdów, których licencja na krajowy lub międzynarodowy transport drogowy będzie dotyczyła,
dowód wniesienia opłat za wydanie licencji,
posiadanie bazy transportowej w myśl co najmniej miejsca postojowego.

Koszt licencji wspólnotowej różni się w zależności od tego, przez jaki okres ma obowiązywać, a także ilości zgłoszonych pojazdów.
– Okres do 5 lat to koszt 4000 zł, a każdy zgłoszony pojazd to dodatkowe 440 zł;
– Okres od 5 do 10 lat to koszt 8000 zł, a każdy zgłoszony pojazd to dodatkowe 880 zł.

Koszt licencji krajowej to 1000 zł, a każdy zgłoszony pojazd to dodatkowe 100 zł.

Aby prowadzić krajowy transport drogowy, przewoźnicy korzystający z pojazdów o masie powyżej 3,5 tony lub przewożący ludzi za pomocą busów muszą posiadać odpowiednią licencję. Jeśli jednak przedsiębiorca korzysta z pojazdów o masie poniżej 3,5 tony lub przewozi towary nie dla celów zarobkowych, ale dla potrzeb własnej firmy, nie musi posiadać takiej licencji.

Jeśli chodzi o transport międzynarodowy, licencja wspólnotowa jest kluczowym dokumentem dla przedsiębiorców. Chociaż zasady dotyczące transportu ciężkiego nie uległy zmianie od dawna, przepisy dotyczące pojazdów o masie do 3,5 tony zostały zaktualizowane. Wcześniej nie musieli oni posiadać licencji międzynarodowej, ale od 21 maja 2022 roku przewoźnicy korzystający z pojazdów o masie powyżej 2,5 tony muszą spełniać te same kryteria co w przypadku transportu ciężkiego, co oznacza konieczność posiadania licencji wspólnotowej.

O tym, na jak długo chcesz uzyskać licencję, decydujesz na etapie składania wniosku. Licencja transportowa o długim terminie ważności to koszt rzędu 8000 zł (do 10 lat w przypadku licencji wspólnotowej) lub 1000 zł (licencja krajowa na okres 30-50 lat).

Ustawa o transporcie drogowym wymienia również sytuacje, kiedy licencja przewoźnika wygasa:
likwidacja firmy lub decyzja o jej upadłości,
śmierć właściciela licencji,
zakończenie terminu, na jaki licencja była przyznana,
rezygnacja z posiadania licencji,
utrata uprawnień do wykonywania profesji przewoźnika drogowego (w odniesieniu do licencji wspólnotowej).

Istnieje również możliwość cofnięcia licencji na transport. Dotyczy to sytuacji, kiedy posiadacz licencji:
nie przestrzega przepisów dotyczących czasu pracy lub kwalifikacji kierowców,
przekazał licencję lub jej fragment innej osobie,
nie kontynuuje działalności objętej licencją i przez co najmniej 6 miesięcy nie prowadzi transportu drogowego z powodów zależnych od siebie, chyba że poinformował odpowiedni organ o zawieszeniu licencji zgodnie z ustawą,
nie spełnia kryteriów niezbędnych do prowadzenia działalności w transporcie drogowym,
poważnie narusza warunki licencji lub inne wymagania prawne dotyczące działalności objętej licencją.

Cofnięcie licencji jest możliwe również w przypadku prawomocnego orzeczenia zakazującego wykonywania działalności objętej licencją.

Główny Inspektor Transportu Drogowego (GITD) zlokalizowany w Warszawie jest odpowiedzialny za wydawanie licencji transportowych. Aby uzyskać licencję wspólnotową, przedsiębiorca musi posiadać zezwolenie na prowadzenie działalności jako przewoźnik drogowy. Możliwe jest złożenie wniosku o zezwolenie równocześnie z wnioskiem o licencję. W takim przypadku oba dokumenty są przyznawane jednocześnie przez ten sam organ, czyli Głównego Inspektora Transportu Drogowego.

Kierujący pojazdem ryzykują nałożenie surowej kary finansowej, która może sięgnąć nawet 12000 zł, jeśli nie posiadają odpowiedniej licencji podczas przewożenia ludzi lub produktów w ramach transportu krajowego.

Kary za brak licencji mogą być bardzo dotkliwe i obejmować:
Wysokie grzywny,
Cofnięcie licencji transportowej,
Zakaz prowadzenia działalności transportowej.

Firmy, które przewożą towary pojazdami o masie nie przekraczającej 2,5 tony (lub 3,5 tony w przypadku transportu wewnętrznego) oraz przewożące osoby pojazdem zaprojektowanym do przewozu maksymalnie 9 osób wraz z kierowcą, nie muszą posiadać wspomnianych licencji transportowych.

Jednakże, jeśli chodzi o krajowy transport drogowy osób realizowany samochodem osobowym, pojazdem przeznaczonym do przewozu od 7 do 9 osób włącznie z kierowcą oraz taksówką, konieczne jest posiadanie odpowiedniej licencji krajowej, którą wydaje odpowiedni organ lokalnej administracji.

Dodatkowo, istnieją regulacje prawne dotyczące specjalnego dokumentu dla firm, dla których transport jest jedynie dodatkową działalnością w porównaniu do ich głównej działalności. W związku z tym, takie firmy mogą uzyskać zaświadczenie o przewozach na własne potrzeby. W przypadku transportu wewnętrznego dokument ten wydaje Starostwo, natomiast dla transportu międzynarodowego odpowiedzialny jest Główny Inspektorat Transportu Drogowego.

W przypadku licencji na krajowy transport drogowy, istotny jest także zasięg samego transportu. Przedsiębiorca, który planuje rozszerzenie swojej działalności w zakresie transportu drogowego na inne kraje, jest zobligowany do uzyskanialicencji wspólnotowej na transport międzynarodowy. Ubiegając się o międzynarodową licencję warto wiedzieć, że każdy pojazd, który będzie wykorzystywany w transporcie na arenie międzynarodowej, musi zostać zgłoszony do licencji wspólnotowej. W przeciwnym razie, pojazd taki nie będzie mógł wykonywać międzynarodowych zleceń.

Licencja międzynarodowa wydawana jest na okres 5 lub 10 lat. Podobnie jak w przypadku wyrobienia licencji na kraj, wraz z wnioskiem konieczne jest złożenie dokumentów takich jak: oświadczenie potwierdzające posiadanie stałej siedziby na terytorium Polski, zaświadczenie o niekaralności, dokumenty potwierdzające zdolność finansową czy certyfikat kompetencji zawodowych. Co jednak istotne, ubiegając się o licencję międzynarodową, wniosek należy złożyć nie w lokalnym Starostwie, jak miało to miejsce w przypadku licencji na kraj, a w Głównym Inspektoracie Transportu Drogowego.