Planujesz przewóz towarów poza granice Unii Europejskiej? Chcesz to zrobić w szybki i bezproblemowy sposób? Sprawdź, na czym polega karnet TIR i jakie korzyści z niego płyną – oraz w jaki sposób go zdobyć.
Czym jest karnet TIR?
Karnet TIR to międzynarodowy dokument celny tranzytowy, który stworzony został z uwzględnieniem przepisów ustalonych podczas Konwencji TIR (z francuskiego: Transport International Routier – Międzynarodowy Transport Drogowy) w 1975 roku. Głównym celem regulacji było założenie uniwersalnego systemu, który miał uprościć procedury na przejściach granicznych oraz urzędach celnych. Stało się to możliwe dzięki przewożeniu towarów pod zamknięciem celnym w pojazdach oznakowanych biało-niebieską tablicą TIR.
Karnet ten jest dokumentem zarówno gwarancyjnym, jak i celnym. Jest własnością Międzynarodowej Unii Transportu Drogowego w Genewie, gdzie są przygotowywane i drukowane. Każdy pojedynczy dokument ma nadany numer, kod kreskowy oraz znak wodny, który zapobiega wprowadzeniu w obieg fałszywych egzemplarzy. Z karnetu TIR korzysta wiele państw – nie tylko europejskich. Jest to rozwiązanie stosowane w 62 krajach.
Jakie towary można przewozić posiadając karnet TIR?
Niemal wszystkie towary mogą być transportowane z użyciem tego dokumentu. Wyjątek stanowią papierosy oraz alkohol. Jednak dozwolony jest przewóz piw, win oraz tytoniu, służącego do późniejszej produkcji wyrobów tytoniowych. Przy transporcie towarów ciężkich lub zwierząt stosuje się tak zwany karnet TIR otwarty.
Jakie korzyści płyną z korzystania z karnetu TIR?
Główną i najważniejszą korzyścią jest znaczące uproszczenie wszelkich procedur związanych z międzynarodowym transportem towarów. Jeśli używamy karnetu TIR, władze celne na granicach państw nie pobierają dodatkowych opłat za wprowadzanie danego towaru na określony obszar celny. Oznakowana ciężarówka również szybciej przejeżdża przez granice, ponieważ nie musi być poddawana kontroli ładunku.
Znacząco zmniejsza to czas przejazdu oraz usprawnia go. Warto jednak pamiętać o tym, że przepisy zawarte w konwencji TIR umożliwiają władzom państw tranzytowych na kontrolę ładunku pojazdów, jeżeli sobie tego zażyczą.
W jaki sposób uzyskać pozwolenie na karnet TIR?
Aby możliwe było korzystanie z karnetu TIR, należy uzyskać zezwolenie wydawane przez Dyrektora Izby Celnej w Warszawie. Przy składaniu wniosku o uzyskanie pozwolenia należy dołączyć pozytywną opinię ZMPD. Może go złożyć osoba posiadająca licencję na przewozy międzynarodowe. Musi spełniać wszystkie kryteria wyszczególnione w dokumencie konwencji TIR oraz powinna regularnie realizować przewozy międzynarodowe. Minimalne warunki są następujące:
- potwierdzenie doświadczenia lub sposobności prowadzenia systematycznych przewozów międzynarodowych;
- stabilne warunki finansowe;
- udowodnienie znajomości postanowień zawartych w konwencji TIR;
- brak poważnych lub powtarzających się naruszeń przepisów celnych oraz podatkowych;
- deklaracja w sposób pisemny przestrzegania wszelkich formalności zawartych w przepisach konwencji;
- uiszczanie wszystkich płatności związanych z wydaniem dokumentu TIR.
Kwota zabezpieczenia
W sytuacji uzyskania pozwolenia na korzystanie z procedury TIR, należy wystąpić do Zrzeszenia Międzynarodowych Przewoźników Drogowych o wydanie Karnetu TIR. W związku z podwójną rolą Karnetu – celną i gwarancyjną – aby zrealizować drugą funkcję, przewoźnik jest zobligowany do złożenia depozytu gotówkowego, gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej do siedziby ZMPD. W krajach należących do Wspólnoty Europejskiej kwota gwarancyjna wynosi 100 000 euro.